Voorwoord

Voor u ligt het vernieuwde beleidsplan 2023-2027. Kerk zijn in deze tijd vraagt volledige overgave aan de Heere en aan elkaar. De basis voor een beleidsplan kan daarom alleen de Bijbel zijn. Samen buigen voor Gods Woord en voor elkaar is de basis voor een zegenrijke toekomst. Een krachtig gebed van een rechtvaardige brengt veel tot stand. Bidt en werkt u mee?  

Inleiding

De prioriteiten van dit beleidsplan liggen bij de opbouw van een gezond geestelijk gemeenteleven, versteviging van de onderlinge band en intensivering van het pastoraat (en gelukkig per 1 september 2024 ook weer met een nieuwe predikant, ds. Jongejan!). Daarnaast is verdere groei van het aantal gemeenteleden en toenemende kerkgang onze wens en bede. We beschrijven eerst wie we zijn en waar we nu staan. Op basis daarvan kunnen we onze voornemens voor de toekomst formuleren.

Hoofdstuk 1 – Een schets van onze gemeente    

1.0. Hoe ziet ons huidige profiel eruit?

De Hervormde gemeente Oosterwijk is onderdeel van de Protestante Kerk in Nederland (PKN) en rekent zich tot de hervormd-gereformeerde modaliteit (Gereformeerde Bond). We geloven dat de Bijbel van kaft tot kaft Gods geïnspireerde Woord is waarin staat beschreven dat wie in de Heere Jezus gelooft vergeving van zonden ontvangt. Hierdoor wordt de relatie met God hersteld, neemt de Heilige Geest intrek in het hart zodat men voortaan een leven wil leiden zoals de Heere Jezus dat van ons vraagt.  Daarom verlangen wij naar een schriftuurlijk-bevindelijke prediking. Ook zal men in die geestesgesteldheid graag de naaste voor Christus winnen. Gebaseerd op de Bijbel zijn de Heidelbergse Catechismus, Nederlandse Geloofsbelijdenis en Dordtse Leerregels opgesteld die het geloofsleven praktisch ondersteunen. De Bijbelvertaling die gebruikt wordt is die van de Herziene Statenvertaling (HSV) en in de eredienst worden de Psalmen van 1773 gezongen.

1.1. Opbouw qua leeftijd etc.

Onze gemeente heeft ca. 150 geregistreerde leden waarvan er ongeveer 70 in meer of  mindere mate meelevend zijn. Van de meelevende leden zijn er 35 man en 40 vrouw. De leeftijdsopbouw van de meelevende leden van onze gemeente is als volgt:

Het aantal 1- en meerpersoonshuishoudens  bedraagt resp. 18 en 21. Van de meerpersoonshuis-houdens bestaan er 15 uit 2 personen, 3 uit 3 personen, 2 uit 5 personen en 1 uit 7 personen.

1.2 Betrokkenheid

Onze gemeente is klein en daarom is het van belang dat de onderlinge band goed is zodat het ‘gemeente zijn’ en het bijdragen aan het gemeenteleven zo goed mogelijk functioneert. Dit is dan ook een speerpunt van beleid, het ‘samen-gemeente-zijn’. Het zou fijn zijn als de gemeente qua aantal leden nog verder groeit.

1.3 Omgeving (plaats, kenmerken, ontwikkelingen)

Oosterwijk kent niet of nauwelijks nieuwbouw van woningen, een enkel klein particulier initiatief daargelaten. Wel is er op geringe afstand een grote nieuwbouwwijk van Leerdam in aanbouw, de Broekgraaf. Deze nieuwbouwwijk biedt in principe potentie voor groei via instroom van ‘buiten’.

Veel meelevende gemeenteleden komen uit omliggende plaatsen zoals Leerdam en Nieuwland. Het schriftuurlijk-bevindelijke karakter van de prediking samen met het typisch bondsgemeente zijn van Oosterwijk (uiterlijkheden doen er minder toe) lijkt een bepaalde aantrekkingskracht te hebben op gezinnen die dit profiel zoeken. De koers van de gemeente moet voluit Bijbels blijven, de kern van het ware geloof vastgehouden, zonder leden van elkaar en dus van de gemeente, te vervreemden. Door veel aandacht aan de gemeenteopbouw en het pastoraat te (gaan) besteden kan de eenheid in verscheidenheid worden versterkt zodat het over geloofszaken gaat en niet over bijzaken.

De kerkelijke contacten met kerken en kerkverbanden die eenzelfde geloof in de Heere Jezus belijden en praktiseren is (nu nog) beperkt. Naast de samenwerking met Nieuwland bestaan er geen contacten met andere geloofsgemeenschappen. Hierin willen we graag verandering brengen.

In de periode dat we geen eigen predikant hadden (tot 1-9-2024) is pastorale bijstand verleend door een emeritus-predikant.

1.4 Wat valt verder op bij de Hervormde gemeente Oosterwijk?

1.4.1 Kerkdiensten en kerkenraad

• De luisterbereidheid en interesse in de preek tijdens de kerkdiensten valt in positieve zin op. De predikanten die voorgaan merken dit regelmatig op na de kerkdienst: ‘er wordt met aandacht geluisterd’. Blijkbaar spreekt de huidige prediking kerkgangers aan;
• De kerkdiensten worden inmiddels live uitgezonden. Meeluisteren met de kerktelefoon of op verzoek een USB-stick met de preek ontvangen is ook mogelijk;
• De kerkenraad is nog niet voltallig. De (hernieuwde) kerkenraad toont duidelijk elan om het gemeentelijke leven nieuwe impulsen te geven;
• Het beleid tot heden is dat Oosterwijk altijd gezamenlijk met de Hervormde gemeente van Nieuwland een predikant (proponent) heeft beroepen. De verdeling van de kosten van de predikantsplaats is recent bepaald op 0,2 fte t.l.v. de gemeente Oosterwijk en 0,8 fte t.l.v. Nieuwland. Tijdens een vacante periode wordt een beroep gedaan op een pastoraal medewerker;

1.4.2. Verenigingsactiviteiten

Oosterwijk kent de volgende verenigingsactiviteiten: een jeugdvereniging (‘Noach’), een Bijbelstudiekring, cursus Hebreeuws (staat ook open voor niet-leden), ouderenmiddagen en catechisatie voor jongeren van verschillende leeftijdsgroepen.

1.4.3. Zendings- en evangelisatieactiviteiten

• Er vinden naast de landelijke collecten momenteel geen zendings- en evangelisatieactiviteiten plaats.

1.4.4. Kerkgebouw

De bouwkundige staat van het kerkgebouw en de consistorie is redelijk tot goed. De kerktoren is recent door de gemeente Vijfheerenlanden gerenoveerd, de kerk van binnen geschilderd. De staat van het orgel is goed en ook de buitenkant van het kerkgebouw is in redelijk tot goede staat. Er bestaan nog wel te herstellen onderdelen rond het buitenhoutwerk bij de goten. Het isolatieniveau van de kerk (energieverbruik) is niet optimaal (stookkosten). De CV-installaties worden medio 2024 vervangen en er wordt momenteel een meerjaren onderhoudsbegroting opgesteld.

1.4.5. Begraafplaats

De begraafplaats(exploitatie) is sinds 2021 verplicht verzelfstandigd en los komen te staan van de kerkvoogdij. Het beleid, beheer en een aparte exploitatie(opzet) alsmede welke investeringen in meerjarenperspectief nodig zijn, vraagt nadrukkelijk aandacht. De toegankelijkheid van de begraafplaats (grint), scheefstaande graven/grafstenen en verdere aankleding van de begraafplaats zijn ook aandachtspunten. Hiervoor worden momenteel plannen opgesteld;

1.4.6. College van diakenen

Er wordt regelmatig gecollecteerd voor diaconale doelen. De huidige bezetting van het college van diakenen bestaat uit twee personen. De diaconie heeft een sluitende begroting. De reservepositie van de diaconie is ruim voldoende. Welk beleid voor de toekomst gevoerd moet worden dient onderwerp van bespreking te worden;

1.4.7. Financiën college van kerkrentmeesters

De jaarlijkse exploitatie van het college van kerkrentmeesters kent sinds 2023 een jaarlijks overschot door aanwas van leden en een ruimer geefgedrag.

1.4.8. Procedures en beleid

(Beleids)documenten en procedures met bijbehorende bevoegdheden waren kerkbreed onvoldoende beschikbaar of verouderd. Op dit punt wordt momenteel een inhaalslag gemaakt;

Hoofdstuk 2. Visie op kerk-zijn

2.1 Visie van de gemeente en uitgangspunten

Het is van groot belang om, in een tijd van secularisatie en verwereldlijking in de kerken, vast te houden aan de leer die naar de Godzaligheid leidt. Een ruim Evangelie van genade voor zondaren, dat bekering nodig is, maar dat ook gevraagd mag worden: ‘Toon mij uw geloof uit uw werken’. We zoeken het niet in liturgische vernieuwingen maar in het aanhoudend bidden om de werking van de Heilige Geest die vernieuwing van hart bewerkstelligt en waar we ons voor 100% inzetten. Bij het uitnodigingsbeleid voor predikanten en het beroep op proponent Jongejan zijn/waren dit elementaire uitgangspunten die ook regelmatig onderwerp van gesprek in de kerkenraad en met de gemeente dienen te zijn. Het samen beroepen en waar mogelijk samenwerken met Nieuwland krijgt inmiddels verder gestalte om de gemeente minder kwetsbaar te maken. Wie maar enigszins kan bijdragen aan het opbouwen en laten functioneren van onze gemeente zal hiervoor worden benaderd.

De visie op ons kerk zijn betekent daarom dat iedereen ‘van buiten’ van harte welkom is. Er wordt in 2024 een (her)start gemaakt met het pastoraat van (kaartenbak)leden/inwoners die ‘rondom de kerk wonen’ om ze zo weer bij het kerkleven te betrekken. Evangelisatie hoort daar ook bij. Ook zal de rol van de begraafplaats in de binding met de inwoners van het buurtschap Oosterwijk aandacht krijgen.

Hoofdstuk 3. Prioriteiten voor de komende jaren

Het zal duidelijk zijn dat de hoogste prioriteit gegeven zal worden aan het pastoraat en het ‘samen-gemeente-zijn’. Met de komst van ds. Jongejan zal dit een verdere impuls krijgen. Het inzetten en benutten van leden voor uitvoering van taken is daarbij onmisbaar. Om doelen te bereiken zal planmatig worden gewerkt met een beleidsplan voor de komende 4-5 jaar dat regelmatig wordt geëvalueerd. Met daaraan gekoppeld een werkplan en schema van (jaar)activiteiten. Tenslotte zullen gemeentelijke activiteiten zoveel mogelijk geborgd worden door deze vast te leggen in procedures en verantwoordelijkheden, dubbele bezetting van taken of instellen van commissies.

3.1 De prioriteiten op hoofdlijnen samengevat

3.1.1 Positie van onze gemeente

• Uitgangspunt van handelen is het voorliggende beleidsplan. In een werkplan zijn de meest urgente zaken aan het begin van deze beleidsperiode ingepland. Medio begin 2^ehelft 2024 evalueren we samen met de gemeente waar we staan;
• De kerkenraad blijft proberen de kerkenraad volledig te krijgen. Medio juni 2024 is er nog behoefte aan twee ouderlingen, de vacature voor diaken is ingevuld;
• Onze inzet is om samen met Nieuwland tot een zo optimaal mogelijke samenwerking te komen. Nu er per 1-9-2024 een nieuwe predikant bevestigd gaat worden zal de samenwerking verder toenemen;
• Oosterwijk zoekt meer contact met gemeenten die op dezelfde grondslag staan, zowel binnen als buiten de PKN. Hoewel we weten dat zaken (zeer) gevoelig kunnen liggen denken we dat het verstandig is deze contacten wel te leggen en de gemeente actief te betrekken bij dit proces. In deze tijd kunnen we ons het niet meer veroorloven om ‘langs elkaar heen te leven’. Met elkaar in gesprek gaan is dan het minste wat je kunt doen.

3.1.2 Eredienst

• De eredienst is het kloppend hart van gemeente. Daar klinkt de oproep tot geloof en bekering, worden we geestelijk gevoed, en horen we wie Christus voor een mens wil zijn en wat dit dan betekent voor een dagelijks leven en staan in deze wereld. Naast gebed en het voorgaan van ds. Jongejan zullen voorgangers benaderd worden die voluit staan in een schriftuurlijk-bevindelijke traditie, zoals momenteel ook aan de orde is. Veranderingen in liturgie vinden niet plaats;
• We onderzoeken of samen met de gemeente preekbespreking gehouden kan worden;
• De eerste helft van 2024 is een installatie voor beeld en geluid geïnstalleerd zodat de kerkdiensten live en later via de website terug te kijken en luisteren zijn.

3.1.3 Pastoraat

• Pastoraat is naast de eredienst het belangrijkste speerpunt. Het pastoraat krijgt actief vorm zodat de gemeenschapsband en het onderlinge vertrouwen en dienstbetoon, en daarmee de gemeente minder kwetsbaar wordt. Twee ouderlingen kunnen overdag de ouderen (75+-ers) bezoeken, de overige leden zijn voor het pastoraat verdeeld onder alle kerkenraadsleden. De huisbezoeken onder de meelevende leden worden afgesproken en de inzet is dat alle leden medio 2024 weer zijn bezocht. Tot eind augustus 2024 heeft onze pastoraal medewerker emeritus-predikant ds. E. van Rooijen in nauwe samenwerking met de kerkenraad het pastoraat ondersteund. Vanaf 1-9-2024 zal ds. Jongejan het pastoraat mee vorm en inhoud geven;
• Medio 2024 zal ook gestart worden met het benaderen van de ‘kaartenbakleden’ voor hernieuwd contact met onze kerk;
• Het instellen van een vertrouwenspersoon is een voornemen voor medio 2024;
• Aanvullend op het pastoraat zal voor onderling hulpbetoon en versteviging van de band een Hervormde VrouwenDienst (HVD) worden opgericht. Dit is inmiddels een feit;
• Om de gezamenlijke ontmoeting te bevorderen gaat/laat de kerkenraad daarvoor activiteiten organiseren, bijv. een gezamenlijke maaltijd, (kerkelijke) familiedag of startdag van het verenigingsleven;
• Ook roepen we onze kerkleden op elkaar op te zoeken en zo het ambt aller gelovigen vorm en inhoud te geven;

3.1.4 Zending en evangelisatie

• Om meer leden en kerkgangers te krijgen zal  worden ingezet op evangelisatieactiviteiten in Oosterwijk en directe omgeving. Te denken valt aan folderen, gesprekken voeren, een evangelisatiedienst houden op het parkeerterrein naast de kerk, of andere activiteiten op die plaats of in verenigingsgebouw Zangershof. Hiervoor proberen we een zendings- en evangelisatiecommissie op te richten die ook aan zendingsactiviteiten aandacht gaat besteden;
• Bij voldoende draagvlak zal een zondagsschool voor alle kinderen van het dorp worden gestart;
• De ouderenactiviteiten, m.n. ook voor buitenkerkelijken, worden voortgezet. Doel is om deze activiteiten ook door de ouderen zelf vorm en inhoud te laten geven.

3.1.5 Verenigingsleven incl. catechisaties

• Het verenigingsleven bestaat momenteel uit ouderenmiddagen, Bijbelkring, het houden van de cursus Hebreeuws (staat ook open voor mensen buiten onze gemeente) en recent is de jeugdvereniging ‘Noach’ opgericht. Vooralsnog ziet de kerkenraad, naast de alle activiteiten en initiatieven die in dit beleidsplan zijn genoemd, geen mogelijkheden voor uitbreiding hiervan. Uiteraard blijft dit wel een punt van regelmatige overweging;
• De catechisaties van de 15+ en 15- groep worden onder verantwoordelijkheid van onze kerkenraad verzorgd door de pastoraal medewerker en eventueel aanvullend door een eigen ouderling;

3.1.6 Diaconaat

• Voor het diaconaat zijn geen nieuwe initiatieven gepland. De bestaande situatie zal medio 2024 worden geëvalueerd.

3.1.7 Kerkgebouw

• De bouwkundige staat en inrichting van het kerkgebouw met consistorie, orgel en installaties/inventaris wordt opnieuw beoordeeld en het meerjarenperspectief geactualiseerd. Deze operatie zal in het 3^e kwartaal 2024 zijn afgerond. Er zal in het kader van de regeling voor Rijksmonumenten dan ook een zgn. SIM-aanvraag voor het verkrijgen van subsidie worden ingediend. O.b.v. de huidige situatie zal de aandacht op kortere termijn vooral gericht zijn op het oplossen van de vochtproblemen tussen kerktoren en kerkzaal (is inmiddels opgelost). Ook isolatie en energiebeheersing, eventueel rottend houtwerk aan de buitenzijde en de inrichting/modernisering van de consistorie zijn punten van aandacht;
• Voor de onderhoudsactiviteiten wil de kerkenraad een onderhoudscommissie instellen.

3.1.8 Begraafplaats

• Voor de begraafplaats wordt de inrichting en het beheer herbeoordeeld en hiervoor een meerjaren-onderhoudsbegroting en meerjaren-exploitatie opgesteld. Ook de kosten voor ingrepen op de begraafplaats op het punt toegankelijkheid, toestand van de graven en aankleding worden in beeld gebracht. Deze acties staan gepland voor 2024;
• Het bestaande beleid voor begraven wordt beoordeeld en op onderdelen eventueel aangepast. Van belang is dat het vooral een begraafplaats van en voor (oud) Oosterwijkers blijft. Gekeken zal worden hoe nog zo lang mogelijk begraven kan worden binnen de beschikbare mogelijkheden zonder te gaan ruimen. De plannen zullen t.z.t. aan de gemeente en nabestaanden worden voorgelegd. Ook zal beoordeeld worden of de huidige juridische vormgeving en invulling nog aan de eisen van deze tijd voldoet;

3.1.9 Financiën

• De exploitatie van het college van kerkrentmeesters kende jaarlijks een fors tekort dat in 2023 is omgeslagen in een overschot. Daar staat  tegenover dat een geactualiseerde meerjaren-onderhoudsbegroting vanaf 2024 waarschijnlijk een flinke stijging van de jaarlasten op zal leveren. De reserveposities van zowel het college van kerkrentmeesters als het college van diakenen zijn nog ruim voldoende om tegenvallers te kunnen opvangen. Het streven is om door verdere aanwas van leden te komen tot een stabiel positief exploitatieresultaat;
• Op basis van de geactualiseerde meerjarenbegrotingen zullen beleidskeuzes al dan niet aangepast worden.  Het beleggingsbeleid van zowel het college van kerkrentmeesters als het college van diakenen is sowieso onderwerp van discussie. Daarbij dient aangemerkt te worden dat onze bevoegdheden echter beperkt zijn omdat ze aan hoger toezicht zijn onderworpen

3.1.10 Communicatie en PR

• Communicatie en PR zijn essentieel om ons gemeenteleven te ondersteunen. Er is een maandelijkse nieuwsbrief opgesteld, een website waar nu ook de kerkdiensten live en na afloop gevolgd kunnen worden, is operationeel;
• Het regionale  (classicale) kerkblad ‘De Zaaier’ is  nog steeds een medium met relatief veel abonnees, van onze gemeente zijn ca. 40 gezinnen lid. Wel zal door de toenemende digitalisering nagedacht moeten worden over de toekomst van dit orgaan;
• Een gemeentegids met alle leden en activiteiten is ondersteunend aan het hele gemeenteleven. Medio 2^ehelft 2024 is het voornemen om deze gids uit te brengen.

3.1.11 Procedures en archivering

• Procedures, werkbeschrijvingen en archief worden in 2024 geactualiseerd en op orde gebracht. Deze zaken worden zo breed mogelijk in de gemeente verankerd. Acties hierbij zullen gelijk oplopen met het aanpakken van de afzonderlijke verbeterpunten;

Tenslotte

Uiteraard blijft u actief betrokken en tussentijds geïnformeerd over de inhoudelijke voortgang van de planning zodat we samen, onder beding van Gods zegen, de koers van onze gemeente kunnen bepalen. Met onze wens en bede dat alle zielen gered worden en er nog meer bij mogen komen zodat we Hem éénmaal eeuwig groot mogen maken in de hemel, maar hier ook al op aarde!

Namens de kerkenraad,

Oosterwijk, 15 november 2023